Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Paul Ricaut (Μέρος Α')

     Το συγκεκριμένο άρθρο φιλοδοξεί να φανερώσει τις δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν οι Ελληνες στα χρόνια της Ωθωμανικής αυτοκρατορίας, όπου ένας Άγγλος αντικρύζοντας με θαυμασμό τις καταστάσεις αυτές, γράφει στο Βασιλιά Κάρολο Β' ένα βιβλίο με παραστατικές εικόνες και ζωηρά χρώματα, δίνοντας το στίγμα μιάς εποχής...
  
     «O Sir Paul Ricaut, ένας Άγγλος ισπανικής καταγωγής, ο οποίος είχε ταξιδέψει πολύ στην Ανατολή, έγραψε, κατόπιν αιτήματος του Βασιλιά Καρόλου Β', ένα βιβλίο υπο τον τίτλο The Present State of the Greek and Armenian Churches, Anno Christi 1678. Σε αυτό αναφέρει ότι οι εκλογές των Πατριαρχών είναι δικαιωματικά και απο συμφέρον «μάλλον στα χέρια των Τούρκων παρά στα χέρια των Επισκόπων». Είχε συγκινηθεί τόσο πολύ απο τη θέση των Ελλήνων, ώστε γράφει ότι «είναι τραγική η μετατροπή των ναών σε τζαμιά και η εκδίωξη του Βασίλειου Ιερατεύματος απο αυτά και το γεγονός ότι τα Μυστήρια της Αγίας Τράπεζας τελούνται κρυφά και σε σκοτεινά μέρη. Για αυτόν το λόγο, στις πόλεις και τα χωριά που ταξίδεψα , είδα περισσότερες κρύπτες και μνήματα, παρά Εκκλησίες, με τις στέγες τους εξισωμένες με την επιφάνεια της γης, για να μην κατηγορηθεί η πιο κοινή οικοδομική υπερδιόγκωση για τάσεις θριάμβου της θρησκείας και ανταγωνισμού με τους υψηλούς μιναρέδες των μωαμεθανικών τζαμιών».


     
     Ο Ricaut καταλάβαινε καλά τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε η Ελληνική Εκκλησία. Πράγματι, γνωρίζοντας τι συνέβαινε, εκπλησσόταν που επιβίωνε. Γράφει: «Δεν είναι απορίας άξιο για την ανθρώπινη λογική-εάν συνυπολογίσουμε την Καταπίεση και την Περιφρόνηση, στις οποίες είναι εκτεθειμένοι οι καλοί Χριστιανοί, καθώς και την Άγνοια στις Εκκλησίες τους, η οποία προκαλείται απο τη φτώχεια των κληρικών- ότι είναι πολλοί αυτοί που αποκηρύσσουν την Πίστη· όμως είναι θαύμα και μια αληθινή επαλήθευση του Λόγου του Χριστού: «...πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» . Το γεγονός ότι η Εκκλησία διασώζεται ανάμεσα σε τόσες Αντίθετες Δυνάμεις και παρ'ολη την Τυραννία και τα τεχνάσματα που κατεργάστηκαν κάποιοι εναντίον της, προσφέρει ανοιχτή και δημόσια Διδασκαλία της Πίστης».
   

     Ο Sir Paul ήταν καλά πληροφορημένος. Οι ιερείς ήταν πράγματι φτωχοί, επειδή το Πατριαρχείο, λόγω του φορτίου των χρεών του, δεν μπορούσε να διαθέσει χρήματα με γεναιοδωρία στους υπηρέτες του. Αντί για αυτό, πολύ συχνά αποσπούσε απο αυτούς και απο τα εκκλησιαστικά πληρώματα, οποιοδήποτε ποσό ήταν διαθέσιμο. Ούτε μπορούσε, όπως θα δούμε, να τους παράσχει επαρκή εκπαίδευση. Οι προσηλυτισμοί στο Ισλάμ, τους οποίους επισημαίνει ο Sir Paul, οφειλόταν εν πολλοίς στην άγνοια και την φτώχεια του κλήρου. Οφειλόταν επίσης και σε μια φυσική επιθυμία να ξεφύγει κανείς απο την ατίμωση να να είναι για πάντα πολίτης δεύτερης κατηγορίας. Ήταν μονόδρομος. Κανένας Μουσουλμάνος δε θα ξέπεφτε τόσο πολύ, ώστε να αποδεχτεί μια θρησκεία πολιτικά και κοινωνικά κατώτερη και, εάν το έκανε, θα υφίστατο τη θανατική ποινή. Σε μια τόσο μεταγενέστερη εποχή, όπως η δεκαετία του 1780, ένας Έλληνας νεαρός, ο οποίος είχε υιοθετηθεί απο Μουσουλμάνους και είχε ανατραφεί με την πίστη τους, απαγχονίστηκε στα Ιωάννινα, επειδή επέστρεψε στην πίστη των πατέρων του. Ο Sir Paul ήταν αρκετά διακριτικός για να μη δώσει πολύ έμφαση στην έκδηλη αδυναμία του ίδιου του Πατριαρχείου. Είχε άριστη επίγνωση των γεγονότων, αλλά ήταν αρκετά έξυπνος για να καταλάβει γιατί τα πράγματα έφθασαν σε μια τέτοια κατάσταση και η λογοκρισία του μετριάζεται απο πραγματική συμπάθεια».

Η Μεγάλη Εκκλησία εν Αιχμαλωσία, Steven Runciman.

2 σχόλια:

  1. Πολύ ωραίο θέμα! Ο λόγος του Κυρίου ''πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς'', παίρνει σάρκα και οστά σε κάθε δύσκολη περίοδο, όπως σε αυτήν εδώ που αναφέρεσαι. Η Ορθόδοξη πίστη διατηρήθηκε αναλλοίωτη δια μέσου των αιώνων. Τρανή απόδειξη της χάρης του Αγίου Πνεύματος. Ούτε χάθηκε, ούτε αλλοιώθηκε, ούτε προσαρμόστηκε στις εκάστοτε εποχές. Ακριβώς όπως υποσχέθηκε ο Κύριος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σ'ευχαριστώ πολύ. Θεού θέλοντος, σήμερα ή αύριο, θα δημοσιευτεί και το Β' μέρος.



    Καλή Δύναμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή